عنوان رویداد:
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
تاریخ برگزاری : 06 آبان 1399
زمان تمرکز پارامتری اساسی در برآورد سیلاب جهت طراحی انواع سازه های هیدرولیکی و آبخیزداری است. هدف از این تحقیق مروری بر روش های تجربی برآورد زمان تمرکز می باشد. حوضه آبریز علی‌آباد در استان فارس به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردیده و زمان تمرکز آن به وسیله روش ردیاب محلول نمک تعیین گردیده است. نتایج اندازه‌گیری صحرایی جهت صحت‌سنجی روش های تجربی مورد استفاده قرار گرفته است. لذا ض و...
امروزه فرسایش خاک سلامت انسان و بوم‌سازگان را تهدید مي‌کند و بنابراین مهار آن با استفاده از روش‌های مناسب و متناسب ضروری است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیرپذیری تولید رواناب در کرت‌های آزمایشی کوچک تیمار شده با افزودنی نانوالیاف حاصل از کارتن‌های کنگره‌ای کهنه در سه سطح 5/0، یک و 5/1 لیتر بر مترمربع و هر کدام با سه تکرار به شکل مایع و پاشش یکنواخت و مشابه با شرایط واقعی اجر و...
امروزه علاوه بر بهره برداری بی رویه از آب های زیرزمینی که باعث افت شدید سطح آب شده است، فعالیت-های صنعتی، شهری، فعالیت های کشاورزی و استفاده ی زیاد از کودهای شیمیایی و آفت کش ها، آلاینده های مختلفی را به سفره های آب زیرزمینی تحمیل می کند. ارزیابی آسیب پذیری آبخوان به منظور تعیین مناطق دارای پتانسیل آلودگی برای مدیریت منابع آب زیرزمینی از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به اه و...
جریانهای سیلابی در حوضه‌های ساحلی دامنه شمالی البرز که غالباً جنگلی هستند، برخلاف تصور خسارتزا است. این پژوهش به بررسی میدانی خصوصیات سیلاب در این نوع حوضهها با تمرکز بر روی حوزه آبخیز سراجمحله شهرستان گلوگاه و علل و پیامدهای این رخداد پرداخته است. بررسیها نشان می‌دهد که این سیلابها عمدتاً واریزهای شامل رسوبات درشتدانه همراه با تنه و سرشاخه درختان است. احداث راه‌های ارت و...
جنگل‌ها به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی، از اجزای اصلی چرخه جهانی کربن می‌باشند و از لحاظ زیست‌محیطی زیستگاه بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری محسوب میشود. در دهه‌های اخیر، سطح مناطق جنگلی در نقاط مختلف جهان و ایران دارای کاهش شدید و تخریب چشمگیری بوده است و این تغییرات در سال‌های اخیر شدت بیشتری به خود گرفته است. در این مطالعه، تغییرات کاربری اراضی جنگلی شهرستان و...
با توجه به اهمیت روزافزون ذخایر آب زیرزمینی، حفظ و تقویت آن با اجرای اقداماتی نظیر عملیات سازه ای آبخیزداری در حوزه-های آبخیز توصیه می گردد. از اینرو ارزیابی و تحلیل نقش این اقدامات در بهبود وضعیت آبهای زیرزمینی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در اين تحقیق تاثیر عملیات مکانیکی آبخیزداری بر فراوانی و ویژگیهای جریان آب چشمه ها، به عنوان یکی از شاخص های وضعیت آبهای زیرزمینی مورد ار و...
فرسایش شیاری با تمرکز جریان روی دامنه‌ها رخ می‌دهد و به‌عنوان مرحله انتقالی از فرسایش سطحی به توسعه یافته می‌باشد. بر همین اساس شناخت پویایی عملکرد هیدرولوژیک آن از اهمیت بالایی برخوردار است. از طرفی رگبارهای متوالی با تأثیر بر میزان نفوذ و رطوبت اولیه باعث تغییر در تولید رواناب جریان متمرکز فرسایش شیاری میشود. حال آن‌که تغییرپذیری رفتار تولید رواناب حاصل از رگبارهای متوالی در و...
حفظ شرايط پايداري خاک در سطوح دامنه‌ها با حفظ یا تقویت پوسته سطحي خاک داراي موجودات خاک‌زي فعّال برای مدیریت حوزه‌هاي آبخيز بسيار حائز اهمّيت است. لذا زمينه‌‌سازي سازگاري و يا حمايت توسعه پوسته‌های زیستی خاک منجر به احياء و ارتقاء پايدار بوم‌سازگان خواهند شد. بر این اساس پژوهش حاضر به بررسی توسعه پوسته‌های زیستی و پایداری خاک سطحی، با تلقیح سیانوباکتری‌های بومی به خاک تحت فرآ و...
با افزایش جمعیت و افزایش نیاز و مصرف آب در قسمت های مختلف شرب، صنعت و کشاورزی، فشار زیادی به منابع آب زیرزمینی وارد شده است. این مسئله با وقوع خشکسالی‌های شدید در مناطق خشک و نیمه خشک، چالش‌های جدی را در زمینه کمیت و کیفیت آب ایجاد کرده است. هدف از این پژوهش، تاثیر بارش بر تراز سطح ایستابی و کیفیت آب زیرزمینی دشت بستان آباد واقع در استان آذربایجان‌شرقی طی 13سال (1395-1382) است. و...
به دلیل وسیع بودن حوزه‌های آبخیز و کمبود ایستگاه‌های اندازه گیری بارندگی، روش‌های تحلیل مکانی بارش به منظور تهیه نقشه‌های هم‌باران از اهمیت بالایی برخوردار است.روش‌های متفاوتی برای برآورد بارندگی و توزیع مکانی بارندگی مانند روش‌های قطعی و زمین‌آمار وجود دارد.در این مقاله 163 ایستگاه هواشناسی در داخل حوزه با طول آماری مشترک 48 ساله انتخاب گردید و روش‌های درون‌یابی شامل عکس فاصله و...
ﻳﻜﻲ از اﻧﻮاع ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاري های داﻣﻨﻪ اي ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﺧﺴﺎرات ﻓﺮاواﻧﻲ را ﺑﺮ زﻧﺪﮔﻲ اﻧﺴﺎن ﻫـﺎ وارد ﻣﻲ نماید ﭘﺪﻳﺪه زﻣﻴﻦ ﻟﻐﺰش اﺳﺖ. وﺟﻮدﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺴﺘﻌﺪﻛﻨﻨﺪه ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاري داﻣﻨﻪ ﻫﺎ مانند ﺷـﻴﺐ، زﻣـﻴﻦ ﺷﻨﺎﺳﻲ و ﻛﺎرﺑﺮي‌اراﺿﻲ مثال هایی از ﻋﻮاﻣﻞ اﻳﺠـﺎد ﺧﺴـﺎرت ﻓـﺮاوان ﺑـﻪ ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌـﻲ از ﻗﺒﻴـﻞ ﻫﺪررﻓﺖ ﺧﺎك، ﺗﺨﺮﻳﺐ اراﺿﻲ ﻛﺸﺎورزي، ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎ، و ﺟﺎده ﻫﺎ می ﺑﺎﺷﺪ. درواﻗﻊ زﻣﻴﻦ ﻟﻐﺰش ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪه ی ﻣﺨﺮب ﻃﺒﻴﻌﻲ اﺳﺖ که ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻪ و...
یکی از راه‌های مبارزه مستقیم با فرسایش، احداث بندهای اصلاحی است. موفقیت پروژه های آبخیزداری تا اندازه زیادی به تعیین مناسب محل آن بستگی دارد. در این مقاله با توجه به منابع موجود در اداره کل منابع طبیعی مازندران- ساری در ارتباط با حوزه آبخیز لنگر 1 و بازدیدهای میدانی به تهیه نقشه جانمایی بندهای پیشنهادی و اجرایی پرداخته و سپس فاصله آنها از هم مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشا و...
افزایش جمعیت و نیز نیاز به مواد غذایی باعث شده است که بخش کشاورزی، بزرگترین مصرف‌کننده آب در جهان باشد. به‌علاوه حدود یک سوم زمین‌های کشاورزی در جهان تحت تاثیر فرسایش خاک قرار دارند. بر همین اساس، در پژوهش حاضر به‌منظور ارزیابی تاثیر کشاورزی (کشت برنج) بر میزان هدررفت خاک و نیز مقدار آب مصرفی، از مدل جهانی هدررفت خاک اصلاح شده (RUSLE) و نیز مفهوم محتوای آب مجازی در مزارع برنج م و...
محیط‌زیست امروز با ده‌ها هزار مشکل زیست‌محیطی روبرو است که منجر به تخریب جدی بسیاری از حوزه-های آبخیز شده است. این مشکلات زیست‌محیطی با سرعت فزآینده و هشدار دهنده‌ای در حال رخ دادن هستند و با فعالیت‌های بشر مانند شهرنشینی، افزایش فعالیت‌های کشاورزی، جنگل‌زدایی، سوزاندن بوته‌ها، فعالیت های ساختمانی و عمرانی، چرای بیش از حد و مدیریت ضعیف منابع آب، شتاب می‌گیرند. فعالیت‌های تغییر و...
مدیریت جامع آبخیز به‌عنوان مفهومی نو در راستاي برنامه‌ریزي، توسعه و مدیریت منابع طبیعی با تأکید ویژه بر مسائل اقتصادي، اجتماعی و محیط‌زیستی مطرح می‌باشد که به‌دنبال ایجاد راه‌کارهاي مشارکتی در این عرصه‌هاست. سیلاب از جمله بلایای طبیعی است که بیشتر مردم در سطح جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و موجب بروز تلفات زیادی در بخش اقتصادی، اجتماعی، انسانی و محیط‌زیستی میشود. از اینرو مد و...
استحصال آب باران از نظر حفاظت و مدیریت منابع آبی و از جنبه اقتصادی اهمیت فراوان دارد و با توجه به کاهش منابع آب سطحی و زیرزمینی، یکی از گزینه‌های تأمین آب می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر تعیین و مقایسه میزان آب استحصالی از پشت بام ساختمان مسکونی با مساحت 100 مترمربع با جمعیت یک خانواده 5 نفره در شهر آرین‌شهر وافع در استان خراسان جنوبی می‌باشد. بدین منظور مساحت پشت بام ساختمان مسکونی و...
در بین بلایای طبیعی رخداد سیل، رتبه اول خسارات مالی و جانی را در کشورمان به خود اختصاص داده است. با توجه به وقوع سیلاب های گذشته تا کنون بخصوص آنهایی که در اواخر اسفندماه 1397 و اوایل فروردین ماه 1398 در استانهای شمالی، غربی و جنوب غربی کشور اتفاق افتاده، هدف مقاله حاضر آنست که ضمن مستندسازی وقایع سیلابهای نامبرده، مهمترین فاکتور های اقلیمی و هیدرولوژیکی تولید سیل در آنها بررسی و...
وجود آب جهت ادامه حیات موجودات زنده فاکتور بسیار مهم و اساسی به شمار میرود. در عین حال این منبع ارزشمند یک اصل بنیادی در زمینه توسعه جوامع انسانی به شمار میرود. ادامه روند نامطلوب وضعیت منابع آبی در سطح جهان و پیشبینیهای صورت گرفته مبنی بر اینکه وضعیت تخصیص آب در وضعیت بحرانی قرار دارد، محققین و نهادهای بین‌المللی را بر آن داشته تا مطالعات گستردهای را در زمینه منابع آبی و و...
امنيت آبي يکي از جديدترين و مهمترين ابعاد امنيت ملي است. حکمراني خوب رويکردي است که از اواخر 1980 جاي خود را در ميان نظريه پردازان باز کرده است. هدف پژوهش حاضر اين است که نشان دهد که حکمراني آب چنانچه به صورت صحيح به کار گرفته شود ميتواند بستر مناسبي براي امنيت آب و امنيت ملي ايجاد کند. به نظر مي رسد که اگر حکمراني صحيح آب که تعاملي ميان دولت، نهادهاي خصوصي و مردم(گروداران يا و...
مقاله حاضر به تحليل رويکرد نوين آينده‌پژوهي و مفاهيم حاکم بر آن در مطالعات آبخيزداري و محيط زيست و نيز توضيح انواع روش‌هاي آن پرداخته است. امروزه به‌خوبي آشکار شده است که آینده مجموعه‌ای از عوامل هم‌گرایی بی‌شمار است. به‌نحوی‌که وقوع تعداد زیادی از آینده‌های احتمالی در یک زمان مشخص امکان‌پذیر است، در حالی‌که مسیر آنها لزوماً منحصر به فرد نیست. در همین راستا، آینده‌پژوهی یک چشم و...
با افزایش رو به رشد جمعیت و نیاز روز افزون بشر به غذا و آب، ارزيابي بهره وري آب در بخش کشاورزي و نيز مبادلات آب مجازي امري مهم و ضروری به نظر می رسد. آب مجازی به مقدار آبی گفته می شود که یك کالا یا یك فرآورده کشاورزی طی فرآیند توليد، مصرف می کند تا به مرحله تكامل برسد. هدف از این مطالعه بررسی آب مجازی، بهره وری آب و مبادله آب مجازی محصول گندم سه شهرستان استان اصفهان(شهرستان اص و...
آب زیرزمینی یکی منابع مهم آب شیرین با محدودیت های زیاد است. این منبع مهم با توجه به افزایش رشد جمعیت و آلودگی های مختلف با تهدید کاهش کیفیت روبرو شده است. بنابراین بررسی تغییرات کیفی منابع آب زیرزمینی در هر منطقه یک اصل مهم بشمار می آید. تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات کیفی منابع آب زیرزمینی دشت ساری با استفاده از طبقه-بندی شولر و پایپیر برای دو مصرف کشاورزی و شرب صورت گرفته ا و...
به دلیل کارکردها و خدمات اکوسیستم های طبیعی و لزوم برنامه ریزی بهینه در استفاده از آن ها، امروزه تعیین ارزش واقعی آن ها حائز اهمیت بسیار می باشد. بنابراین در سال های اخیر اقتصاددانان منابع طبیعی به ارزش گذاری و سنجش نقش منابع طبیعی در تأمین رفاه انسان پرداخته و پیشرفت قابل ملاحظه ای در ارزش گذاری خدمات زیست محیطی به دست آورده اند. بنابراین، این مطالعه به برآورد ارزش تفریحی آبشا و...
برف یکی از منابع بزرگ آبی در اکثر نقاط دنیا می‌باشد بنابراین مطالعه‌ی پهنه‌های برفی جهت مدیریت منابع آب و کنترل سیل امری ضروری است. برف در حوضه‌های کوهستانی و برف‌گیر، از پارامترهای مهم در چرخه هیدرولوژی است. ارتفاعات برف‌گیر یکي از بزرگترین منشأهای رودخانه‌هاي متعددي است که حیات روستایي و عشایري به آن وابسته است. لذا تعیین سطح پوشش برف در این منطقه جهت استفاده در پژوهش‌های کار و...
خشکسالی از پدیده‌های مخرب طبیعی است که گستره وقوع آن شامل تمامیِ مناطق از جمله اقلیم‌های مرطوب نیز میشود. در تحقیق جاری قصد بر ارائه پیش‌بینی خشکسالی در منطقه معتدل و مرطوب ساری می‌باشد. بدین منظور دادههای ماهانه بارش از سازمان هواشناسی کشور، برای دوره 2000 تا 2017 دریافت گردید. سپس شاخص بارش استاندارد (SPI) برای این منطقه در سه پنجره زمانی 3 ماهه (SPI3)، 6 ماهه (SPI6) و 12 م و...
خشكسالي از جمله بلاياي طبيعي است كه به صورت متناوب جوامع بشري را از طريق اثرات منفي بر روي منابع آب و كشاورزي و به تبع آن اقتصاد اين جوامع را دچار مشكل مي سازد پدیده خشکسالی اثرات منفی متعددی بر محیط های وابسته به منابع آب هستند، می گذارد به طوری که در برخی از سال ها خسارات جبران ناپذیری را سبب می گردد. این خسارات در مناطقی که نوار خشکی کره زمین واقع شده اند، نمود بیشتری یافته و...
آب زیرزمینی یکی از منابع حیاتی برای تامین نیاز های آبی در کل دنیا است. عوامل مختلفی در تغییر کیفیت منابع آب زیرزمینی دخیل هستند. در تحقیق حاضر با استفاده از روش زمین آماری (IDW و کریجینگ) به بررسی تغییرات کیفیت منابع آب زیرزمینی پرداخته شد. برای این منظور یون های Ca، Cl، HCO3و فاکتور EC برای بررسی تغییرات کیفی منابع آب زیرزمینی منطقه مطالعه انتخاب شدند. نتایج حاصل از پهنه بندی و...
بشر در چند دهه‌ی اخیر، به پیشرفت‌های عظیمی در عرصه شیرین‌سازی آبهای شور و تهیه آب خالص دست یافته است. تمام این دستاوردها مدیون تفکر ساده ایجاد شیب غلظت نمک در دو سمت یک ممبران (غشاء نیمه تراوا) است. علیرغم بررسی‌های مختلف که اخیرأ انجام شده است، هنوز ابهامات متعددی در مورد بهرهبرداری انرژی و وضعیت فعلی این فرآیند مطرح است. هرچند امروزه، در مجامع علمی مربوط به صنعت تصفیه آب، ب و...
با تغییرات افلیمی به وجود آمده بررسی تغییرات بارش و دبی هر منطقه می تواند در بسیاری از تصمیم گیری های مدیریتی نقش مهمی را داشته باشد. بنابراین در این پژوهش براساس اطلاعات مربوط به سال‌های گذشته اقدام به مدلسازی روند تغییرات دبی رودخانه صفارود در شهرستان رامسر در طول زمان شده است. در اولین گام داده ها ازنظر نرمال بودن موردبررسی قرار گرفتند و سپس برای تعیین روند تغییرات و مشخص ک و...
افزایش جمعیت و استفاده بیش از حد از مراتع جهت چرای دام، اراضی مرتعی را به کمبود علوفه و تخریب زیاد همراه کرده است. تعریف و ارزیابی طرح های مرتعداری به کارشناسان و برنامه ریزان کمک می کند تا منطقه مورد مطالعه از ابعاد مختلف بررسی و تاثیر طرح ها بر معیشت بهره برداران را مشخص کنند. پژوهش حاضر با بررسی اثر طرح مرتعداری بر معیشت بهره برداران با تاکید بر مسائل اجتماعی تهیه شده است. د و...
فرسایش خاک و تولید رسوب از مخرب‌ترین پدیده‌هایی است که موجب خسارت‌های فراوان در بسیاری از مناطق میشود. کارایی هر چه بیشتر پروژههای حفاظت خاک مستلزم آگاه بودن از اطلاعات تغییرات مکانی رسوبات تولیدی در یک آبخیز است. همچنین دانستن سهم کاربری‌های مختلف اراضی در تولید رسوب منجر به ارائه برنامه‌های مدیریتی و حفاظتی بهینه برای کاهش تولید رسوب و به تبع آن مدیریت پایدار میشود. روش و...
چکیده یکی از مشکلات اساسی جوامع بشری که امروزه با آن روبرو هستند، برداشت از آب های زیر زمینی و عدم تغذیه شدن این منابع است در حوزه آبخیز دولتآباد استفاده گسترده از زمین های کشاورزی سبب افت سطح آب زیرزمینی شده است. کار آمدترین راه حل‌های مناسب برای کاهش دادن اثر این مشکل، تغذیه مصنوعی سفره‌های آبهای زیرزمینی است. به همین خاطراولویت در طرح پخش سیلاب، یافتن مکان مناسب به منظور و...
تحلیل شدت و فراوانی خشکسالی از نیازهای اساسی برنامه‌ریزی‌های مدیریتی کشاورزی و منابع آبی محسوب میشود. از اینرو در این تحقیق، ابتدا شاخص استانداردشده بارش (SPI) در یک دوره آماری 30 ساله (2018-1989) برای چهار ایستگاه سینوپتیک بم، میانده جیرفت، بافت و کهنوج، در مقیاس زمانی 24 ماهه تعیین و سپس براساس شدت‌های خشکسالی به‌دست آمده، نمودارهای روند تغییرات شاخص SPI تهیه و نیز معنی‌دار و...
کربن آلی یکی از مهم ترین شاخص های کیفیت خاک محسوب شده و در زمره عوامل تعیین کننده سلامت خاک طبقه بندی میشود. هدف از اين مطالعه بررسي اثرات كاربري‌هاي مختلف و متغيرهاي توپوگرافي بر كميت كربن آلي خاك مي‌باشد. پس از تعيين تيپ‌هاي پوششي زمين، نقاط نمونه‌گیری در منطقة مطالعاتی با توجه به شرایط توپوگرافی و به روش سيستماتيك تصادفي تعيين گرديد. از هر نقطة نمونه برداري سه نمونه برداشت و...
یکی از مشکلات عصر حاضر که آینده زندگی بشر را به شدت مورد تهدید قرار می دهد، کمبود آب است. ایران همانند دیگر کشورهاي خشك و نیمه خشك جهان در دهه هاي اخیر با بحران آب مواجه شده است. به طوری که این بحـران ریشه در رشد فزاینده و توزیع نامتعادل جمعیت، سوء مدیریت منابع آب، ناکارآمدي بخـش کشاورزي، بخشی نگري مدیران و نبود فرهنگ مناسب مصـرف و ارزش واقعی آب دارد. روش این تحقیق از نوع توصیف و...
تخمین میزان رسوب معلق حمل شده به‌وسیله یک رودخانه، لازمه بسیاری از پروژههای منابع آب است. به همین دلیل انتقال رسوب یکی از مسائلی است که در دهه‌های گذشته موردتوجه بسیاری از دانشمندان علوم آب و هیدرولوژی بوده و به بدین‌جهت فرمول‌های تجربی و تئوریک زیادی برای پیش‌بینی بار معلق رسوب ارائه‌شده است. ازآنجایی‌که استفاده از روش‌های منحنی‌های سنجه رسوب همواره با خطاي زيادي همراه است لز و...
تولید رواناب و رسوب از مهمترین نتایج فرسایش خاک محسوب میشود، که اثرات مخربی بر اکوسیستم ها وارد می‌کند. اجرای برنامه‌های حفاظت خاک می‌تواند نقش مؤثری در جلوگیری از فرسایش خاک بر عهده داشته باشد. شبیه‌ساز باران در ابعاد مختلف کرت‌های آزمایشگاهی به‌عنوان یکی از ابزارهای مورد نیاز ارزیابی متغیر های فرسایش خاک به‌کار برده میشود. استفاده از انواع حفاظت کننده های خاک می‌تواند به‌ع و...
پروژه های سد سازی نقش مهمی در مدیریت و تنظیم منابع آب در مقیاس سیمای سرزمین دارند. در برنامه ریزی پروژه های سدسازی همواره بایستی ملاحظات زیست محیطی در سطح سیمای سرزمین در نظر گرفته شود. پروژه های سدسازی دارای دوره ساخت طولانی، سرمایه گذاری کلان و اثرات گسترده محیط زیستی هستند. این مطالعه با هدف ارزیابی اثرات محیط زیستی سد معشوره در استان لرستان انجام گرفته است. در این تحقیق ار و...
با وجود اینکه بیشتر از 45 سال از عمر اجرای پروژههای آبخیزداری در کشور میگذرد و روز به روز بودجههای اختصاص یافته به این طرحها افزایش مییابد، همچنان روند فزاینده فرسایش خاک، نابودی منابع طبیعی و خسارات بسیار زیاد ناشی از آن ادامه دارد که نشان دهنده ضعف در عملکرد و شکست طرحهای حفاظت از منابع طبیعی است. حفظ و بهرهبرداری صحیح از منابع آب و خاک از جمله اولویتهای مدیریتی آبخیزها به شم و...
آموزش و پرورش یکی از مؤثرترین ابزارها برای ارائه راه حل برای مشکلات پیش روی جامعه است. شرط دستیابی به الگوی توسعه مطلوب ، برنامه ریزی صحیح و هدفمند شده است. بنابراین، آموزش وپرورش با همکاری معلمان باید تمام تلاش خود را برای گسترش دانش، مهارت ها و نگرش دانش آموزان در این زمینه انجام دهند. این امر باید از جمله با فعال كردن موضوعات كلیدی توسعه پایدار در برنامه های آموزشی پیاده ساز و...
با توجه به محدود بودن منابع آب قابل‌استفاده در بخش کشاورزی، آب به‌عنوان یک کالای اقتصادی مطرح بوده و برنامه‌ریزی برای مصرف آن باید صورت گیرد. در این مطالعه ارزش اقتصادی آب کشاورزی با استفاده از تابع تولید محاسبه میشود و بدین منظور اطلاعات موردنیاز از کشاورزان گندم‌کار در شرق استان اصفهان توسط 401 پرسشنامه با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای در سال زراعی 95-1394 جمع‌آوری گردی و...
فرسایش خاک و هدررفت خاک به یکی از معضلات مهم طبیعی تبدیل شده است که در این راستا باید به ارزیابی میزان فرسایش خاک پرداخت. RUSLE یکی از انواع روش های تخمین هدررفت خاک است. در این تحقیق با استفاده از این مدل به بررسی هدررفت سالانه خاک حوزه آبخیز قبله یکی از زیرحوزه های کاشان پرداخته شده است. بدین منظور از فاکتورهای فرسایندگی، فرسایش پذیری، طول و جهت شیب، پوشش گیاهی و عامل حفاظت خ و...
از اصلی ترین اهداف اجرای یک طرح آبخیزداری جلوگیری از فرسایش خاک، هدررفت رسوبات و در نتیجه آن ذخیره آب منطقه می باشد. از آنجایی که آبخیزداري در سطح گسترده در کشور در حال انجام است ارزیابی آنها می تواند ميزان کارايي و دستيابي به هدف اين طرح ها را مشخص نمايد. در این مقاله با مرور منابع علمی به معرفی و بررسی رطوبت خاک به عنوان یک متغیر مهم در چرخه هیدرولوژیکی مرتبط با بارش، رواناب و...
فرسایش شیاری در اثر تمرکز جریان و روی دامنه‌ها رخ می‌دهد و نقش مهمی در هدررفت خاک دارد. از اینرو، بررسی روند شکل‌گیری فرسایش شیاری در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی به‌منظور حفاظت منابع خاک و آب ضروری می‌باشد. حال آن‌که علیرغم تلاش‌های تحقیقاتی در دهه‌های اخیر، ویژگیهای فرسایش شیاری و فرآیندهای آن در شرایط آزمایشگاهیی به‌سبب عدم امکان ایجاد رواناب کافی مشخص نیست. بر همین اساس پژو و...
شناخت نحوه تغييرات جريان کم اهمیت زیادی در برنامه ریزی منابع آب و الگوی کشت و زمان کشت محصولات زراعی می تواند داشته باشد. معمولا جریان پایه علاوه بر عوامل مروفومتریک متاثر از عوامل اقلیمی بخصوص دما و بارش دارد. در حال حاضر دما و بارش بصورت فصلی و حتی شش ماهه قابل پیش بینی با دقت مناسب براساس مدلهای جهانی گردش عمومی جو می باشد. شبکه عصبی یک ابزار قدرتمند در شبیه سازی محسوب می شو و...
تحلیل فراوانی شاخص های بارندگی در طراحی و اجرای سازه های کنترل آب و پروژه های آبخیزداری و نیز مطالعات پژوهشی از قبیل بررسی خشکسالی مورد استفاده قرار می گیرد. شاخص خشکسالی هواشناسی SPI با تکیه بر داده ها و توزیع آماری متغیر بارندگی، می تواند چند مقیاسی در بعد زمان محاسبه و ارزیابی شود که امکان پایش اثر خشکسالی بر اجزای مختلف اکوسیستم را میسر می سازد و اطلاعات مفیدی را برای سیاست و...
یکی از مهمترین منابع هر کشور آب زیرزمینی می باشد. بهره برداری بی رویه از آب های زیرزمینی باعث افت شدید سطح آب شده است. همچنین دفع نادرست فاضلاب های شهری و صنعتی، رونق کشاورزی و استفاده زیاد از کودهای شیمیایی و آفت کش ها باعث آلودگی آب های زیر زمینی می شود. از آنجا که فرآیند تصفیه آب های زیرزمینی فرایندی سخت و دشوار و پرهزینه می باشد لذا جلوگیری از آلودگی آب های زیرزمینی بسیار و...
نبود مواد آلی در خاک یک مشکل اساسی برای خاک بوده و اضافه کردن ترکیبات آلی به خاک می تواند بر آب-گریزی خاک تاثیرگذار باشد. آب گريزي در واقع کاهش توانايي خاک براي جـذب دوبـاره آب بعد از يک دوره خشکي طولاني است. بـه طـوري کـه خـاک براي دوره اي، از چند ثانيه تا چند روز يـا چنـد هفتـه در برابـر خيس شدن مقاومت مي کند. در پژوهش حاضر تاثیر اثرات زئولیت، کمپوست و ترکیب این دو تیمار بر آ و...
برنامه‌ریزی و اقدامات جامع برای شناسایی و اولویت بندی مسائل و مشکلات حوزه‌های آبخیز بالادست به منظور پیش بینی و کاهش خسارات سیل از اهمیت بسزایی در راستای دستیابی به اهداف توسعه پایدار برخوردار است. در این مقاله کاربرد چارچوب پیشران- فشار-وضعیت-اثر-پاسخ (DPSIR) برای مدیریت جامع آبخیز به‌خصوص خطر وقوع سیل مورد بررسی قرار گرفت. در مدیریت جامع آبخیز ، به مدلهای احتیاج است که هم فا و...
منابع آب در جهان جزء منابع طبیعی هر کشور محسوب میشود. فعالیت های مختلف انسانی می‌تواند بر فرآیندهای هیدرولوژیکی تأثیر بگذارد. در این راستا مدل های آبخیزداری ابزارهایی کارآمد برای مطالعات جامع در جنبه های فیزیکی، اقتصادی - اجتماعی و سیاسی حوزه های آبخیزداری به‌شمار می‌آیند. متخصصان منابع آب برای حل مشکلات حوزه آبخیز در حال توسعه، از مدل ها استفاده می کنند، اما مدل های آبخیزداری و...
مطالعه حاضر با هدف ارزیابی خطر زمین‌لغزش با در نظر گرفتن شاخص‌های ژئومورفولوژیک با استفاده از روش تحلیل سلسله مرتبی (AHP) در دامنه‌های رشته‌کوه‌های بینالود استان خراسان رضوی پرداخته است. بدین منظور شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI)، شاخص ناهمواری توپوگرافی (TRI) و شاخص انحنای دامنه در دامنه‌های رشته‌کوه‌های بینالود موردبررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از نقشه پهنه‌بندی زمین‌لغزش نشان و...
ارزیابی نقش گسترش سیلاب بر میزان جذب و ذخیره دی اکسید کربن موجود در هوا به شکل کربن آلی در خاک عرصه های پخش سیلاب دشت گربایگان فسا، هدف این پژوهش بود. با نمونه برداری از خاک (عمق 30-0 سانتی متر) کاربری های مختلف، مقدار کربن آلی اندازه گیری و در نهایت کل ذخیره ی کربن محاسبه شد. داده ها، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با استفاده از نرم افزار SAS تجزیه و تحلیل آماری شده و میانگی و...
تغییر اقلیم و افزایش دمای هوا مخصوصا ّ دماهای حدی یکی از مسائل مهم زیست محیطی بشر به حساب می-آیدکه در سال های اخیر مطالعات زیادی را به خود اختصاص داده است، در این مطالعه نیز با استفاده از سه مدل اقلیمی BNU-ESM، CCSM4 و MPI-ESM-MR از سری مدل های CMIP5 تحت دو RCP حداقل و حداکثر اقدام به پیش بینی دمای روزانه حوزه آبخیز پایاب جاماش واقع در استان هرمزگان تا سال 2100 گردید. در این مط و...
دست يابي به مديريت صحيح آبياري، ذخيره رطوبتي مطلوب خاک در مناطق خشک و نيمه خشک، عملکرد زراعي قابل قبول و سامانه پايدار در گرو مد نظر قرار دادن نفوذ پذيري است. شناخت کمي اين پديده، جلوگيري از تخريب اراضي و منابع آب و خاک را به همراه خواهد داشت. لذا هدف از این تحقیق مقایسه میزان نفوذ در اراضی دو کشت گندم و شبدر بود. نتایج نشان داد که بيشترين و كمترين نفوذ تجمعي به ترتيب در کشت گن و...
خدمات اکوسیستم شامل خدمات فراهم سازی، حمایتی، تنظیمی و فرهنگی است. هدف از انجام این تحقیق بررسی حفظ رواناب در سطح کاربری های مختلف اراضی از جمله جنگل، مرتع، کشاورزي، مناطق مسکونی و زمین‌های بایر است. این مطالعه در حوزه آبخیز اترک داخلی در استان گلستان انجام شده است. بدین منظور از مدل رواناب موجود در نرم‌افزار InVEST 3.3.2 استفاده شد. داده هاي مورد نیاز این مدل شامل نقشه هاي م و...
مطالعه حاضر با هدف برآورد فرسایش خاک با استفاده از مدل ساده و در عین حال جامع IntEro در حوزه آبخیز شازند انجام شده است. برای اجرای مدل 26 داده ورودی مورد نیاز با استفاده از نقشه‌‌ها و لایه‌های اطلاعاتی استخراج شد. پس از اجرای مدل، 22 مؤلفه مختلف فرسایش خاک تهیه شد. نتایج نشان داد که ضریب فرسایش ذاتی آبخیز برابر 0/75 است که نمایان‌گر فرسایش شدید در حوزه آبخیر است. کل رسوب تولید و...
پدیده تغییر اقلیم ناشی از افزایش غلظت گاز‌های گلخانه‌ای به خصوص کربن‌دی‌اکسید که باعث تغییراتی در میزان رواناب، رژیم بارش، سرعت باد، تایش خورشیدی رسیده به سطح زمین میشود. تحقیق حاضر با هدف پیش‌بینی پارامترهای اقلیمی تحت سناریو rcp2.6 و rcp8.5 انچام گردید. با توجه به نتایج درجه حرارت روند افزایشی داشته و نشان‌دهنده افزایش دما در دوره‌های آتی است اما بارش از الگوی خاصی پیروی نکر و...
چكيده تغييرات وسیع کاربری اراضی در حوضه های متاثر از فعالیت های بشر، ضمن اثرات جدي بر محيط زيست، عمدتا منجر به تبعات سو اقتصادی-اجتماعی می گردد. همچنین تغييرات كاربري اراضي يكي از عوامل مهم در تغيير وضعیت هيدرولوژيك و فرسايش حوزه آبخیز بوده و نوع کاربری اراضی از عوامل مهم و تعیین کننده نفوذپذیری و رواناب است. بنابراین با داشتن آمار و اطلاعات به هنگام و اطلاع از روند تغييرات ك و...
هدف از انجام این مطالعه بررسی رابطه بین تراکم گونه قره‌قات (.Vaccinium arctostaphyllus L) با دما و بارندگی 25 ساله در مراتع منطقه نمین بود. برای این منظور در فصل رویش (بهار و تابستان 1397) در 8 رویشگاه گونه قره‌قات با استفاده از روش تصادفی سیستماتیک، اطلاعات پوشش گیاهی و پستی و بلندی جمع‌آوری شد. دما و بارندگي برای هر نقطه با استفاده از گراديان اقلیمی منطقه محاسبه شد. به‌منظور و...
سيل از جمله خطرات طبيعي است كه فراواني وقوع آن در سال هاي اخير روند افزايشي داشته و خسارات ناشي از آن همه ساله بخشي از كشور را تحت تاثير قرار ميدهد .عوامل مختلف اقلیمی و هیدرولوژیکی دركنار نقش مخرب برخي فعاليت هاي انسانی در محدوده حوزه آبخیز از قبیل تغییرات وسیع کاربری اراضی، سکونت غیر مجازدر دشت های سیلابی و تجاوز به حریم رودخانه ها ،همجنين مدیریت نامناسب رودخانه ها و مسیلها ، و...
ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪه ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻜﺮار اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﻤﺒﻮد آب در ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺼﺮف میﮔﺮدد. این پدیده در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﺷﺪت، ﻃﻮل ﻣﺪت و ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﺧﺴﺎرتﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي و اﺛﺮات ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت آن از اﻫﻤﻴﺖﺧﺎﺻﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. نرم‌افزار DIPبرای محاسبه شاخص‌های خشکسالی هواشناسی کاربرد دارد. خشکسالی انواع دیگری نیز دارد که از آن جمله به خشکسالی هیدرولوژیک و کشاورزی می‌توان اشاره نم و...
بخش عمده‌اي از کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک محسوب میشود و آب عاملی محدودکننده براي فعالیت‌هاي انسان در این مناطق به‌شمار می‌آید. اهمیت این امر تا حدی است که در بعضی مناطق در مقیاس‌های محلی، منطقه‌ای یا حتی بین‌المللی، موضوع امنیت را تحت الشعاع قرار داده است. یکی از راه‌هاي برطرف کردن کمبودهاي فصلی آب، استفاده از آب‌هاي زیرزمینی است. از شیوه‌هاي ذخیره‌سازي و استفاده از آب و...
آب های زیرزمینی به عنوان یکی از اصلی ترین و مهم ترین منابع آبی در سطح کشور، نقش مهمی در رشد اقتصاد کشور داشته و دارد. با بروز خشکسالی های اخیر و افت سطح منابع آب زیرزمینی، عملکرد تولید و در نتیجه درآمد کشاورزان با خطر جدی مواجه شده است. این پژوهش به بررسی تاثیر اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی بر درآمد کشاورزان ایران در قالب رهیافت ریکاردین می-پردازد. بدین منظور درآمد کشاورزان و...
اجراي صحيح پروژه‌هاي آبخیزداري در گرو ارزيابي صحيح وضعيت سلامت آبخيز در تامين خدمات متوقع از آن مي‌باشد. حال آن‌که اين موضوع در حال حاضر مورد توجه کافي قرار نمي‌گيرد. از اينرو پژوهش نمونه پيشِ رو با هدف ارزیابی سلامت حوزه آبخيز ميخ‌ساز در غرب مازندران با استفاده از رويکرد علت و معلولي فشار-حالت-پاسخ (PSR) انجام گرفت. نتایج نشان داد که برای شاخص‌های فشار، حالت و پاسخ به‌ترتیب ع و...
در سال های اخیر بررسی شاخص های حدی بارش که دارای خسارت های زیاد اقتصادی، اجتماعی و مالی زیادی می شوند در دنیا اهمیت زیادی پیدا کرده است.از آنجا که تغییر در این شاخص های حدی منجر یه وقوع وقایع حدی خواهد شد مطالعه این شاخص ها در برنامه ریزی و مدیریت منایع آب و حوادث طبیعی ناشی از این بارش ها اهمیت زیادی دارند. تحقیق حاضر به منظور شناخت وبررسی روند شاخص های حدی بارش روزانه با روش و...
تغییرات اقلیمی و آب و هوایی به‌طور معنی‌داری بر امنیت اکولوژیکی منطقه‌ای اثر می‌گذارند. از طرفی، تغییرات بلندمدت مؤلفه‌های اقلیمی موجب به‌وجود آمدن ریسک‌ها و فرصت‌های ناشناخته برای منابع آب می‌شوند. بنابراین، به‌منظور اتخاذ راهبردهای مدیریت ریسک، شناسایی و تحلیل وضعیت شاخص‌های ریسک مبتنی بر اقلیم و نیز شاخص امنیت اقلیمی (CSI) منتج از آن ضروری است. در همین راستا، تحقیق حاضر با و...
شناخت کیفیت آب هاي سطحی، به عنوان یکی از مهمترین و آسیب پذیرترین منابع تأمین آب در دهه هاي اخیر، یک امر ضروری است و در امور کشاورزی، وجود منابع کافی از آب با کیفیت مطلوب، یکی از پارامترهای ضروری محسوب میشود. کیفیت آب کشاورزی تا حد زیادی به عواملی چون منبع آب، نوع ذخیره و نحوه توزیع آن بستگی دارد. از چالش‌های فراروی کشور در فرآیند توسعه، مسائل مرتبط با کمبود و کیفیت منابع آب اس و...
بسیاری از آبخیزهای کشور کوهستانی و فاقد شبکه اندازه گیری بارش یا دارای شبکه کم تراکم می باشد بنابراین استفاده از مدل های رایانه ای راهکار مناسبی می باشد. استفاده از مدل SWAT یا دیگر مدل های رایانه هزینه عملیات صحرایی را کاهش می د هد و با صرف و زمان و هزینه کم به مدیران و مسئولان برنامه ریزی در جهت اخذ تصمیمات احیا و اصلاح و حفاظت از منابع طبیعی کمک می کند. ارزیابی کارایی مدل ب و...
آتش سوزی تأثیرات بسیار پیچیده‌ای بر روی خصوصیات خاک دارد . یکی از مهمترین تأثیرات مخربی که آتش‌سوزی می‌تواند داشته باشد، تخریب خاک جنگل‌ها است پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات آتش سوزی بر مشخصه‌های کیفی خاک در جنگل‌های زرین آباد سوفلا شهرستان ساری انجام شد. برای این منظور، چهار سایت شامل جنگل طبیعی آتش‌سوزی نشده، جنگل طبیعی سوخته، جنگل دست کاشت آتش‌سوزی شده و جنگل دست‌کاشت سوخته و...
تعیین رطوبت لایه‌های سطحی خاک از گام‌های نخستین برای شناسایی خصوصیات طبیعی وتوان‌های ویژة هر منطقه و بهرهبرداری بهینه از امکانات آن به طریق علمی می‌باشد. اطلاع دقیق از میزان رطوبت ونوسان‌های آن می‌تواند، راهکارهایی مناسب در جهت تهیه نقشه‌های رطوبت لایة سطحی خاک، پیش‌بینی وقوع طوفان‌های خاک و ریزگردها، پیش‌بینی سیل، خشکسالی وسایر پدیده‌های اقلیمی، تعیین فصل چرای دام در مراتع و و...
چكيده گسترش صنعت و شهرنشینی در ساحل دریاها سبب افزایش آلودگی ترکیب‌های آلی در منابع آبی شده است. در مطالعه حاضر آلاینده‌های آلی پایدار، هفت ترکیب بی‌فنیل پلی کلرینه (PCB) به عنوان ترکیب‌های شاخص، در رسوب‌های فراساحلی منطقه‌ی مکران اندازه‌گیری شده است. نمونه‌های رسوب در سال 1398 از 12 ایستگاه در امتداد منطقه‌ی مکران جمع‌آوری شدند. پس از آماده‌سازی نمونه‌های جمع آوری شده و ا و...
برآورد دبی اوج ناشی از شکست سد، یکی از موضوعات اساسی در مدیریت منابع آب و کنترل سیلاب بوده، که جایگاه ویژه ای در تخفیف سیل و کاهش خسارات دارد. هدف از این مطالعه بررسی توانمندی روش های هوش مصنوعی (جنگل تصادفی و روش ترکیبی بگینگ-جنگل تصادفی) در پیش بینی و تخمین حداکثر دبی سیلاب ناشی از شکست سد می باشد. داده های ثبت شده از مرور منابع جمع آوری گردید و در نهایت به دو دسته جهت مدل س و...
امروزه روش های درون یابی کاربرد وسیعی در زمینه های مختلف هواشناسی و هیدرولوژی پیدا کرده است و برای یرآورد داده های بلند مدت و کوتاه مدت، مکان های فاقد داده آماری کاربرد گسترده ای دارند. از مهم ترین روش های درون یابی روش های کریجینگ می باشد که کاربرد بسیار گسترده ای داررد. به همین جهت در این پژوهش از روش های مختلف کریجینگ، شامل کریجینگ معمولی، کوکریجینگ و رگسیون کریجینگ استفاده و...
تجاوز به بستر و حریم رودخانه ها و عدم رعايت حفاظت رودخانه ها در سيلابدشت هاي آن و اقدامات غير مهندسي در زمينه مهار سيلاب در رودخانه ها كه ناشي از عدم شناخت كافي از وضعيت مرفولوژيكي و هيدرولوژيكي آن است، در بسياري از موارد منجر به تشديد سيلاب و خسارات بيشتر مي‌شود. به همین منظور در این تحقیق اثرات ناشی از جاده سازی بر تغییرات بستر و حریم رودخانه هراز، در حدود 40 کیلومتر از رودخا و...
شناخت رفتار یخبندان های پاییزه و بهاره با توجه به استراتژیک بودن محصولات باغی و کشاورزی استان مازندران ضروری است.هدف این پژوهش نیز تعیین بازه زمانی وقوع یخبندان زودرس پاییزه و دیررس بهاره و تعیین احتمال وقوع این پدیده ها در استان مازندران است.برازش توزیع های آماری مختلف بر تاریخ وقوع اولین و آخرین یخبندان در هر سال با استفاده از چندین توزیع آماری انجام شد. در این مطالعه از داده و...
پروژه های آبخیزداری می تواند پایه حل مشکلات ناشی از یک حوزه آبخیز که بر اثر عوامل محیطی و زیستی دچار خسارت های جبران ناپذیر شده اند باشد از عوامل محیطی می توان به عوامل اقلیمی اشاره کرد که باعث ایجاد بارش ها، رگبارها و سیل ها در مدت زمان کوتاه در یک حوزه می شود، در صورت عدم پوشش گیاهی مناسب باعث ایجاد فرسایش در حوزه می شود. همانطور که واضح است فرسایش خود باعث فقیر شدن خاک حوزه و...
امروزه افزایش جمعیت و توسعه شهرها موجب کاهش میزان آب مصرفی در اغلب مناطق دنیا شده است. بنابراین بهترین و مهمترین راهکار مقابله با این مسئله مدیریت صحیح منابع آب موجود و استحصال از منابع جدید آب می‌باشد. در این میان استراتژی جمع‌آوری آب باران گزینه مناسب برای انحصار و ذخیره رواناب سطحی می‌باشد. مهمترین مرحله در بکارگیری سیستم‌های جمع‌آوری آب باران، مکانیابی و شناسایی محل‌های و...
به دلیل پراکنش نامناسب ایستگاه های اندازه گیری بارش در سطح زمین استفاده از منابع بارش شبکه بندی شده متشکل از منابع ماهواره ای، بازتحلیل و منابع بارش شبکه بندی شده زمینی در سال های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است. در این پژوهش به ارزیابی سه منبع بارش با تفکیک زمانی و مکانی بالا طی دوره های 2007 تا 2016 پرداخته شده است. ارزیابی های صورت گرفته با توجه به ایستگاه های سینوپتیک موجو و...
طرح ها و پروژه های آبخیزداری با اهداف مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز صورت می گیرند. اجراي عملیات آبخیزداری، مانند سایر پروژه ها دارای اثرات مختلف در بخش های اقتصادی و اجتماعی است. ارزیابی این طرح ها با اهداف گوناگون همواره با روش های علمی انجام شده و انتخاب روش و معیارهای ارزیابی تحت تاثیر حوزه آبخیز و اهداف لحاظ شده برای طرح بوده است. در این پژوهش سعی می شود اثرات اقتصادی –اجتماعی و...
خاک یکی از اصلی ترین اجزاء منابع طبیعی است که رشد گیاهان را تضمین و بیش از ٩٧ درصد نیازهای غذایی جهان را برآورده می کند. وجود منابع آب و خاک مطلوب در هر منطقه تضمين کننده بقاي اکوسيستم منطقه بوده و بر توسعه پايدار آن منطقه اثر گذار خواهد بود. با توجه به اهميت حفاظت از منابع طبيعي، تدوين راهبردهاي مشارکتي در جهت حفظ و بهره برداري از اين منابع به عنوان ضرورتي بنيادي بيش از پيش اح و...
سامانه‌های کشاورزی سنتی و شخم بیش‌از حد به‌طور کلی منجر به تخریب خاک و از دست دادن بهره‌وری محصول میشود. بنابراین دستیابی به تولید محصول با حفظ منابع طبیعی، کشاورزی و اقتصاد پایدار، نیاز به تغییر رویکرد‌های تولید و مدیریت کشاورزی و اجرای شیوه‌های جدید کشاورزی ضروری می‌باشد. در این خصوص کشاورزی حفاظتی، یک سامانه کشاورزی با هدف حداقل کردن به‌هم‌خوردگی خاک مرتبط با کشت محصولات ز و...
خشکسالي، پديده‌اي خزنده است که در اثر کمبود رطوبت محيطي ناشي از کاهش ميزان بارش به وقوع مي‌پيوندد و صدمات قابل ملاحظه‌ای به بخش کشاورزی به خصوص عملکرد محصولات دیم وارد می‌سازد. در این راستا، به منظور بررسي تأثير خشکسالی بر عملکرد کلزای ديم در استان مازندران، داده‌هاي بارش دو ايستگاه هواشناسي بابلسر و ساری از سايت سازمان هواشناسي و نيز اطلاعات مربوط به سطح زيرکشت، ميزان توليد و و...
کشور ایران در چند دهه اخیر دچار خشکسالی شده است. کمبود بارندگی و بحران آب از یک طرف و کاهش پوشش گیاهی از طرف دیگر باعث افزایش فرسایش خاک شده است و در نتیجه فرسایش آبی و بادی را در روی زمین تشدید می کند. همچنین وقتی خشکسالی زیاد باشد، تحمل گونه های گیاهی نسبت به خشکی کم می شود و تنها گیاهان شور پسند در روی زمین باقی می مانند. وجود بادهای با گرد و غبار فراوان که در نتیجه ی خشکی ز و...
افزایش روزافزون جمعیت جهان موجب شده که بهره برداری و مدیریت پایدار از منابع آب و خاک برای تامین نیازها مورد توجه قرار گیرد. بنابراین از پیش نیازهای اصلی مدیریت منابع اب و خاک، بررسی فرسایش خاک و راهکارهای کنترل آن می باشد. هم چنین بایستی نوجه داشت که باران اسیدی نیز یکی از عواملی است که می تواند باعث فرسایش خاک شده و اثرات مخربی بر خاک و هم چنین محیط زیست داشته باشد. بنابراین و...
در این مقاله با ترکیب مدل های شبیه سازی SAWT و WEAP به بررسی اثر توسعه کشاورزی بالادست بر میزان انرژی تولیدی سد برقابی سازبن پرداخته شده است.از اینرو مدل SWAT برای دوره زمانی 2001 تا 2012 برای حوضه آبریز گاماسیاب و قره سو واسنجی و از سال 2012تا2015 صحت سنجی شد. سپس با استفاده از مدل WEAP و استفاده از سری زمانی آبدهی ورودی به سدها که از مدل SWAT به دست آمده است، میزان انرژی بر و...
امروزه لزوم ارزیابی اثرات طرح های بیولوژیکی و سازه ای آبخیزداری جزی اصول اساسی جهت نیل به توسعه پایدار در منابع طبیعی کشور محسوب می شود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات اقتصادی طرح های آبخیزداری در حوضه آلما سفلی انجام شد، که در این تحقیق از روش سود به هزینه برای ارزیابی اقتصادی طرح های سازه ای و بیولوژیک استفاده شد. نتایج نشان داد که طرح های بیولوژیک و طرح های سازه ای با رعایت و...
شبیه سازی جریان از مباحث اصلی هیدرولوژی است و برای مطالعه آن به طور معمول از مدل های بارش-رواناب استفاده می شود. مدل های هیدرولوژی نمایش ساده شده ای از سامانه هیدرولوژی واقعی هستند که به مطالعه کارکرد حوضه در واکنش به ورودی های گوناگون و فهم بهتر از فرایندهای هیدرولوژی کمک می کنند. با توجه به تنوع مدل های بارش-رواناب در دسترس، انتخاب یک مدل مناسب برای حوضه به منظور بهره وری و م و...
پوشش گیاهی اکوسیستم‌های طبیعی اثر قابل توجهی در کاهش رواناب و وقوع سیل دارند. بیش از نیمی از کشور ایران در کاربری مرتع تعریف شده است. این مراتع اکنون با پاره‌ای از مشکلات اساسی مواجه هستند که شامل تعداد دام زیاد (چرای مفرط) و چرای بی موقع، تغییر کاربری زمین به کشاورزی بالاخص زمین‌های دیم کم بازده و در نهایت ضعف یک سامانه مدیریتی موثر می‌باشد. واقعه سیل در اوایل سال 1398 که در س و...
مدل ارزیابی اثرات آب شناختی بلند مدت ( (L-THIA، پارامترهای کل جامدات محلول (TDS) و کل مواد معلق محلول (TSS) را برای کاربری‌های مختلف برآورد می‌کند. در این تحقیق با استفاده از مدل L-THIA به پیش بینی اثرات سناریوهای مدیریتی پوشش گیاهی بر روی پارامترهای TSS و TDS حوضه رودخانه حبله رود پرداخته شد. نتایج ارزیابی کارایی مدل نشان دهنده کارایی مناسب در سطح 5 درصد می باشد. در این تحق و...
ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ ﻋﺒﺎرت است از ﺗﻐﯿﯿﺮات رﻓﺘﺎر آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ رﻓﺘﺎري ﮐﻪ در ﻃﻮل ﯾﮏ اﻓﻖ زﻣﺎﻧﯽ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﺎﻫﺪه ﯾﺎ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه در آن منطقه مورد انتظار است. ﮔﺮم ﺷﺪن ﮐﺮه زﻣﯿﻦ ﮐﻪ از اواﺧﺮ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ آﻏﺎز ﺷﺪه، در ﺳﺎل ﻫﺎي آﯾﻨﺪه ﻧﯿﺰ اداﻣﻪ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ ﺑﺮ وﺿﻌﯿﺖ اﺟﺰاء ﭼﺮﺧﻪ اﻗﻠﯿﻤﯽ اﺛﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﭘﺪﯾﺪه ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد. ﭘﺪﯾﺪه ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻣﻘﺪار خشکسالیها و...
در کشور ایران بنابر دلایل گوناگون از فاضلاب‌ها استفاده نمی‌گردد و نیز مطالعات صورت گرفته در این مبحث بسیار انگشت‌شمار می‌باشد. امروزه بحران کمبود آب از چالش‌های ضروری به‌حساب می‌آید و همین امر سبب شده‌است، سیاست‌مردان و مدیران به دنبال راه‌حل‌های مطلوب باشند. روند افزایش جمعیت خطرناک و هشدار دهنده است، میزان آبهای در اختیار محدود است و به هیچ وجه متناسب با افزایش جمعیت زیاد نم و...
کاهش بارندگی، کمبود و اضافه برداشت از منابع آب شیرین و تداخل آن با منابع آب شور، مدیریت و استفاده از آبهای نامتعارف را برای کشور ضروری کرده است. منابع آبی نامتعـارف بـه آن دسـته از آب-هـایی اطـلاق می شود، که از آنها به صورت معمول نمی توان استفاده کـرد. انواع آب های نامتعارف شامل آب های شور و لب شور، آب های فسیلي، زه آب (کشاورزی) و فاضلاب كشاورزی، صنعتی، خانگي و شهری است. در خص و...
در پی توسعه فیزیکی شهرها تهيه اطلاعات جامع و تفصيلي از سامانه‌هاي آبخيز شهری و همچنین شرايط حاكم بر چرخه هيدرولوژي، از ضرورت‌هاي اجتناب‌ناپذير در مديريت یکپارچه شهری محسوب مي‌شود. آلودگی به سرب یکی از مهمترین آلودگی‌های موجود در حوزه‌های آبخیز شهری است که خطرات عمده‌ای بر سلامت زیست بوم و شهروندان دارد. در این مقاله به بررسی تغییرات مقدار فلز سنگین سرب موجود در باران و رواناب و...
روش شماره منحنی رواناب یکی از روش های رایج برای برآورد رواناب سطحی در حوزه‌های آبخیز است. عدم قطعیت در برآورد رواناب غالباً به دلیل پیش فرض آن برای نسبت نگهداشت اولیه روش شماره منحنی است ((= 0.20. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی دقت روش شماره منحنی در برآورد رواناب در زیرحوضه لیوار واقع در منطقه نیمه خشک در شمال غرب ایران انجام گرفت. مقادیر رواناب بر اساس دادههای ایستگاه هیدرومتر و...
در دهه های اخیر خطر بالقوه فلزات سنگین در پساب ها و ورود آب به منابع آب سطحی و زیرزمینی بطور فزاینده ای مورد توجه جامعه جهانی قرار گرفته است. استفاده از روش های کارآمد و در عین حال کم هزینه و آسان نظیر استفاده از ضایعات طبیعی و مصنوعی به عنوان جاذب فلزات سنگین می تواند راهکاری مناسب برای تصفیه آب های آلوده باشد. هدف از این مطالعه ارائه یک روش غیرمستقیم به منظور برآورد بازده جذب و...
هرساله ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺧﺎﻙ ﺍﺯ ﺳﻄﺢ ﺣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﺑﺨﻴﺰ ﺑﻭﺳﻴﻠﻪ نزولات آسمانی ﺷﺴﺘﻪﺷﺪه و از سمت دامنه ها به قسمت خروجی حوضه منتقل می شود. حال با توجه به این که اگر قسمت خروجی حوضه منتهی به سد آبی شود بخش عظیمی ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﺳﻮﺑﺎﺕ ﺩر ﭘﺸﺖ ﺳﺪﻫﺎ ﺗﻪﻧﺸــﻴﻦ ﻣﻲ ﮔــﺮﺩد که این خود باعث کاهش میزان آبگیری سد و در نتیجه منجر به کاهش کارایی سد می شود. اطلاعات از وضعیت رسوب دهي در آبخیزهای کوچك به دلیل فقدان ای و...
سازه های آبخیزداری از جمله پروژه های پرهزینه ای می باشد که با اهداف کاهش فرسایش و رسوب، کاهش سیل-خیزی و سیل گیری در حوزه های آبخیز احداث می گردند. ارزیابی کمی پروژه های آبخیزداری به منظور تجزیه و تحلیل اثرات آنها و تصمیم گیری صحیح در اجرای بهینه این گونه طرح ها، ضروری است. از آنجا که ایجاد هر گونه سازه در بستر مسیل ها می تواند در تغییر رفتار سیل موثر باشد این تحقیق با هدف بررسی و...
تبخیر از مهم ترین مولفه های موثر در چرخه هیدرولوژی می باشد که برآورد دقیق آن از اهمیت فراوانی در بحث مدیریت منابع آب برخوردار است. در این راستا، تحقیق حاضر با هدف ارزیابی دو مدل هوشمند سیستم استنتاج فازی-عصبی تطبیقی (ANFIS) و برنامه ریزی بیان ژن (GEP) در تخمین مقادیر تبخیر از تشت انجام گرفت. به این جهت، از داده های هواشناسی روزانه تبخیر، رطوبت نسبی، دما، ساعات آفتابی، سرعت باد و...
نقشه حساسیتی به زمین لغزش برای مهندسان، زمین شناسان و برنامه ریزان استفاده از زمین برای پیشگیری و کاهش خطر تخریب در منطقه بسیار مهم است. این مقاله تجزیه و تحلیل حساسیت زمین لغزش را برای حوضه آبریز هشت چین را با توجه به ارزیابی کارایی نتایج حاصل از مدل رگرسیون لجستیک ارائه می دهد. در این پژوهش با استفاده از تفسیر عکس های هوایی و بازدید میدانی، مناطق شاهد بعنوان متغیر وابسته با و...
فرسایش بادی و حرکت ماسه های روان که بعنوان یکی از فرآیندهای مهم تخریب سرزمین و یک چالش جدی در ایران به شمار می رود بر اثر تعامل بین فرآیندهای آب و هوایی و زمینی اتفاق می افتد. برای توسعه یا تعدیل طوفان های گرد و غبار علاوه بر شرایط هواشناسی، عوامل سطحی (زمین) و پوشش گیاهی نیز نقش مهمی ایفا می کنند. از طرفی رویش و ثبات پوشش گیاهی در تپه های شنی به عوامل و عناصر اقلیمی و به طور و...
به منظور بررسی کارایی سامانه های سطوح آبگیر باران عایق و استفاده از آب قابل استحصال از این سطوح جهت کشت درختان مثمر در اراضی شیبدار، تحقیق حاضر در ایستگاه تحقیقاتی قره چریان استان زنجان به اجرا در آمده است. در این مطالعه دو تیمار بدون تغییر و پوشیده شده با نایلون جهت استحصال آب باران در 3 تکرار، بر روی دامنه ای با شیب 10 درصد احداث گردید. در انتهای همه پلاتها یک اصله نهال از نو و...
هدف از پژوهش حاضر بررسی و پایش تغییرات زمانی و مکانی شدت خشکسالی با استفاده از دو شاخص EVI و SVI در استان کهگیلویه و بویراحمد است. به این منظور از داده های ماهواره MODIS طی سال های 2000-2020 در محیط سامانه گوگل ارث انجین استفاده شده است. نتایج نشان داد که کم ترین و بیش ترین مقدار EVI، مربوط به سال های 2000 و 2019 می باشد. مطابق شاخص SVI، منطقه موردمطالعه، در سال های 2001 تا 20 و...
پژوهش حاضر به‌منظور ارزیابی اثر منطقه مسکونی بر ویژگیهای ژئوشیمیایی رسوبات بستر در حوزه آبخیز معرف خامسان در استان کردستان انجام شد. برای این منظور از رسوبات بستر آبراهه اصلی قبل و بعد از محدوده روستای خامسان نمونه‌برداری شده و برای اندازه‌گیری غلظت 53 عنصر ژئوشیمیایی به آزمایشگاه ارسال شد. سپس با توجه به فاصله کم بین نقاط نمونه‌برداری، تأثیر منطقه مسکونی بر غلظت عناصر از طریق و...
مارن ها در نواحي خشك و نيمه خشك، به عنوان مناطق با فرسايش‌پذيري زياد و منشاء توليد رسوب به حساب مي‌آيند. به علت ویژگی های فیزیکی و شیمیایی اراضی مارنی و تأثیرات محیطی، معمولاً پوشش گیاهی بر روی آن ها به نحو مطلوبی مستقر نمی گردند؛ به همین سبب این پژوهش به بررسی و تعیین عوامل محیطی مؤثر بر استقرار گونه های گیاهی در اراضی مارنی واقع در غرب حوزه ی آبخیز مهارلو استان فارس اقدام نمو و...
اﻳﺮان ﺑﻪ دﻟﻴﻞ واقع‌شدن در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﺸﻚ و نیمه‌خشک در زﻣﺮه ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ آب ﻗﺮار داﺷﺘﻪ و در سال‌های اﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺼﺮف آب و ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻴﺶ ازﺣﺪ از آبهای زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ، ﭘﺪﻳﺪه ﻛﻤﺒﻮد آب در ﻛﺸﻮر ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ. مناسب بودن آب برای مصارف مختلف شرب، کشاورزی و صنعت با توجه به کیفیت آب تعیین می‌شوند. ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺏ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ شاخص‌های ﻛﻴﻔﻰ به‌عنوان ﻳﻜﻰ ﺍﺯ روش‌های ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻨﺎﺳ و...
تخمین میزان رسوب معلق حمل شده به‌وسیله یک رودخانه، لازمه بسیاری از پروژههای منابع آب است. به همین دلیل انتقال رسوب یکی از مسائلی است که در دهه‌های گذشته موردتوجه بسیاری از دانشمندان علوم آب و هیدرولوژی بوده و به بدین‌جهت فرمول‌های تجربی و تئوریک زیادی برای پیش‌بینی بار معلق رسوب ارائه‌شده است. ازآنجایی‌که استفاده از روش‌های منحنی‌های سنجه رسوب همواره با خطاي زيادي همراه است لز و...
تعيين رطوبت خاک عامل مهم مديريت بهره‌وري آب، پايش و پيش‌بيني خشكسالي، برنامه‌ريزي توليد محصولات كشاورزي و باغي، توليد علوفه از مراتع و مديريت جنگل و پايش و جلوگيري از وقوع ريزگردها مي‌باشد. هدف از اين مطالعه تعيين اثرات خصوصيات پوشش گياهي و خاك بر تغييرات رطوبت سطحي خاك در دو محور زمان و مكان در يك حوزة آبخيز است. بدين منظور از روش نمونه برداری زمینی استفاده گردید. پس از تعيين و...
یکی از اصلی‌ترین مسائل محیط زیستی جهان در قرن 21 در بسیاری از کشورها تخریب زمین و مهمترین عامل موثر در آن فعالیت‌های انسانی می‌باشد. روند تخریب زمین در زیست‌بوم‌های مختلف مشابه نمی‌باشد. اراضي زیست بوم‌های شکننده خشک حدود ۴۱ درصد از سطح زمين را پوشانده‌اند و ۳۷ درصد از جمعيت جهان را در خود جاي داده‌اند. بنابراین توجه به حفاظت و مدیریت منابع خاک ضمن افزایش کیفیت خاک بدون شک اثر و...
غيرمنتظره بودن عوامل محيطي و اقليمي تاثيرگذار بر بخش كشاورزي از يك سو و اهميت تامين امنيت غذايي براي جمعيت رو به رشد جهان از سوي ديگر، توسعه بخش كشاورزي را با چالش هاي بزرگي مواجه كرده است و بنابراين راهي به جز استفاده از فنآوري هايي مانند كشاورزي دقيق جهت استفاده بهينه از منابع محدود وجود ندارد. از اين رو در اين تحقيق ابتدا به ساخت يك سيستم آبياري قطره اي هوشمند پرداخته شد و و...
ذخيره نزولات جوي از طریق پروژه های بیومکانیکی جهت بالا بردن ميزان موفقيت طرح هاي اصلاحي و احيايي در حوزه های آبخیز، علاوه بر کشت گونه هاي سازگار، ضروري مي باشد. لذا در این تحقیق برآنیم تا ضمن مدلسازی مکان یابی پروژه هاي بيومكانيكي، به چگونگی لحاظ کردن سامانه عرفی (بعنوان یک مسأله اقتصادی-اجتماعی) و توجیه فنی و اقتصادی پروژه های مکانیابی شده در حوزه آبخیز چاهدکال شهرستان فهرج بپ و...
فرسایش خاک یکی از مهمترین مسائل محیط زیستی جهان است .به‌دلیل اینکه منابع خاک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یکی از روش‌های جلوگیری از هدررفت خاک استفاده از پس‌ماندهای زراعی یا باغی است که مانند گیاهان به‌صورت یک لایه حفاظتی که علاوه بر جذب انرژی جنبشی قطرات باران می‌تواند مقاومت برشی سطح خاک را افزایش داده و فرسایش را کاهش دهد.در همین راستا برای کنترل فرسایش خاک و انجام فعالیت‌های و...
در این پژوهش برآورد بارش در سطح کشور به صورت میانگین توسط چهار منبع بارش CRU، GPCC، Era-interim و CMORPH در مقیاس های مختلف زمانی و مکانی مورد ارزیایی قرار گرفت. نتایج حاکی از این مساله بود سه منبع بارش Era-interim، GPCC و CRU تقریبا نتایج مشابهی در برآورد بارش در مقیاس های زمانی ماهانه و سالانه دارند در حالی که منبع بارش CMORPH نتایج متفاوت و به مراتب ضعیف تری نشان داد. ارزیاب و...
پژوهش پیش رو به‌منظور شناسایی مناطق پرخطر وقوع آتش‌سوزي در جنگل‌ها و مراتع سيراچال در استان البرز انجام شد. معيارهاي مورد استفاده شامل چهار معيار اصلي فیزیوگرافي، زيست‌شناختي، اقلیمی و انسان‌ساخت و زيرمعيارهاي مربوط به آنها بودند. نقشه‌های کليه اين عوامل، با استفاده از مدل رقومي ارتفاع منطقه، تصاویر ماهواره‌ای، نمونه‌برداري زميني و اطلاعات موجود تهيه شدند. همچنين نقشه آتش‌سوزي و...
امروزه تخليه آب های زیر زمینی و عدم جایگزین شدن این منابع یکی از بزرگترین مشکلاتی است که جوامع بشری با آن روبرو هستند، در حوزه آبخیز دولتآباد استفاده گسترده از زمین های کشاورزی باعث افت سطح آب زیرزمینی شده است. یکی از راه حل‌های مناسب برای کاهش این مشکل، تغذیه مصنوعی آبهای زیرزمینی است. لذا مهمترین قدم در طرح پخش سیلاب، مکان یابی مناطق مناسب برای پخش آب و نفوذ دادن آن به داخل و...
یکی از مهمترین اثرات تغییرات اقلیمی تغییر رژیم بارش در حوزه‌های آبخیز است. این تغییرات با استفاده از مدلهای گردش عمومی جو قابل بررسی است. از آنجائیکه خروجی این مدل‌ها برای ارزیابی تغییرات اقلیمی در سطح محلی و منطقه‌ای دقت لازم و کافی را ندارند لذا لازم است تا با استفاده از روش‌های مختلف ریزمقیاس نمایی شوند. در این پژوهش تغییرات بارش در چهار ایستگاه سینوپتیک یاسوج، شهرکرد، کوه و...
هدف از اجرای این تحقق مقایسه تاثیر کاربری های مختلف جنگل، مرتع و کشاورزی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در بخشی از زیرحوضه رودخانه مرگ واقع در چهارزبرعلیا در استان کرمانشاه می باشد. به این منظور کاربری جنگل بر اساس میزان تراکم، به سه محدوده (با میزان تخریب شدید، متوسط و کم) تقسیم و در کنار اراضی مرتعی و کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی ویژگی های خاکشناسی هر کاربری نمون و...
مدل سازی مؤثر فرسایش خاک می تواند اطلاعاتی در مورد فرسایش فعلی و روند آن فراهم کند و اجازه تجزیه و تحلیل سناریوها را بدهد. در این تحقیق از بسته نرم افزاری مدل تحلیلی IntErO برای تعیین شدت فرسایش و جریان خروجی از حوزه آبخیز دشت روم در استان کهگیلویه و بویراحمد استفاده شده است. پس از جمع آوری اطلاعات پایه، 26 پارامتر ورودی مورد نیاز مدل IntErO از نقشه های توپوگرافی، خاک شناسی، ز و...
آب شستگی پدیده ای طبیعی است که توسط جریان آب رودخانه ها و یا سیلاب ایجاد گردیده و نتیجه آن فرسایش به وسیله جریان است، که باعث انتقال و سائیدن مواد از کف رودخانه، سواحل و پیرامون پایه و تکیه گاه پل می شود و در بسیاری از موارد منجر به تخریب سازه می گردد. هدف این پژوهش که در آزمایشگاه تحقیقاتی هیدرولیک و سازه های آبی دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شده است، بررسی شکل های مختلف تکیه و...
پدافند غیر عامل نوعی دفاع غیر نظامی است و با اجرای آن می‌توان از وارد شدن خسارات مالی به تأسیسات حیاتی و تلفات انسانی جلوگیری نمود و یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد. شهر تهران، مهم ترین شهر ایران و مرکز اقتصادی، سیاسی و اداری کشور است و با توجه به بافت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و آسیب-پذیری آن در مقابل سوانح می توان تصور نمود که اثرات مخرب بحران در این شهر و...
جمع‌آوری دادهها، اطلاعات و مشاهدات زمینی برای نشر گزارشات مرتبط، موقعیت و وضعیت کشت، تغییرات کاربری و غیره مستلزم صرف زمان بسیار و تحمل هزینه‌های سنگین است. تصاویر ماهواره‌ای یکی از منابع اصلی داده در مطالعات و پژوهش‌های مهندسی است زیرا می‌توان از این امکان برای تهیه‌ی پوشش و کاربری اراضی استفاده کرد. کسب و ذخیره‌سازی دادهها، جستجو در آن، اشتراک گذاری، انتقال، تجزیه‌و‌تحلیل و...
فرسایش خاک وتولید رسوب امروزه یکی از معضلات مهم زیست محیطی بشر به شمار می آید که فعالیت های انسان موجب نابودی خاک وازدست رفتن حاصلخیزی خاک وکاهش عمرمفید آن ها شده است. به همین منظور برآورد ومهار فرسایش درحوزه های آبخیز امری ضروری به نظر می رسد.بدین منظوردراین مطالعه ازمعادله اصلاح شده جهانی فرسایش خاک درچارچوب سیستم اطلاعات جغرافیایی درمحیط GISبه کاررفته است. که دربین فاکتورها و...
فرسایش خاک یکی از عوامل اصلی تخریب اراضی (Land degradation) در زیست‌بوم می‌باشد و بر روی اجزاء زیست‌بوم و مدیریت پایدار آن بسیار اثر گذار هستند. لذا تخمین فرسایش خاک و میزان فرسایش‌پذیری آن می‌تواند در مدیریت اراضی بسیار موثر باشد. بدین منظور در این پژوهش با هدف بررسی تغییرات مکانی و مدلسازی فرسایش پذیری بادی در اراضی دشت سیستان تعداد 98 نمونه خاک سطحی (عمق 10-0 سانتیمتری) به ص و...
روند افزایش جمعیت و توسعه شهرها موجب کاهش میزان آب مصرفی در اغلب مناطق دنیا شده است. بنابراین بهترین و مهمترین راهکار مقابله با این مسئله مدیریت صحیح منابع آب موجود و استحصال از منابع جدید آب می‌باشد. مهمترین مرحله در بکارگیری سیستم‌های جمع‌آوری آب باران، مکانیابی و شناسایی محل‌های مناسب برای اجرای آن است که لازمه آن در نظر گرفتن پارامترهای مؤثر در تبدیل باران به رواناب سطحی و...
در حال حاضر مفهوم تاب‌آوری برای درک بهتر حوزه‌های آبخیز به‌عنوان سامانه‌های پیچیده و پویا بین مردم و طبیعت را می‌توان به‌عنوان یک ابزار کارآمد برای مدیریت آبخیز و گذار به سمت یک آبخیز پایدار به‌کار بست. حال آن‌که این رویکرد نوظهور تاکنون به‌صورت جامع در مدیریت آبخیز مورد توجه کافی قرار نگرفته است. از اینرو پژوهش حاضر، با هدف مدلسازی مفهومی تاب‌آوری حوزه آبخیز با استفاده از اب و...
در حوضه بیرانشهر حداقل و حداکثر ارتفاع به ترتیب برابر 1492 و 3578 متر می باشد. همچنین طبقه ارتفاعی 1892-1692 متر دارای بیشترین مساحت، معادل 74/393 کیلومترمربع می باشد. در این حوضه سطوح دشتی دارای بیشترین مساحت هستند. شیب متوسط حوضه آبخیز بیرانشهر برابر 13/6 درصد به دست آمد. در این مطالعه زمان تمرکز با روش کرپیچ برابر 62/9 محاسبه شده است. با توجه به شکل کشیده حوضه بیرانشهر از نظ و...
بررسی و پیش بینی رسوب معلق رودخانه نقش مهمی در مدیریت کیفیت و کمیت منابع آب سطحی دارد. لذا در سال هاي اخیر، روش های مبتنی بر الگوریتم یادگیری برای مدل سازی رسوبات معلق مورد توجه قرار گرفته اند. بر این اساس در این تحقیق به مقایسه کارایی مدل های GP-RBF، GP-PUK و MLR برای پیش بینی رسوب معلق پرداخته شد. نتایج نشان داد که مدل GP با کرنل RBF به ترتیب با ریشه میانگین مربعات، ضریب همبس و...
در تحقیق حاضر تغییرات پوشش گیاهی حوزه آبخیز اهل ایمان در سال‌های 2000، 2010 و 2020 با استفاده از شاخص نرمال‌شده اختلاف پوشش گیاهی (NDVI) بررسی شده است. به‌همین‌منظور، ابتدا تصاویر ماهواره‌ای لندست مربوط به منطقۀ مورد مطالعه با کیفیت مناسب برای سال‌های مورد بررسی انتخاب و دریافت شد. پس از انجام تصحیحات اتمسفری در محیط نرم‌افزار ENVI 5.3، از نرم‌افزار TerrSet 18.31 برای تهیه نقش و...
تخریب زمین ناشی از دخالت‌‌های انسانی منجر به توسعه فرآیند بیبان‌زایی و پیدایش بوم‌سازگان‌های ناپایدار از قبیل بسترهای‌های خشک‌شده تالاب‌ها و دریاچه‌ها میشود. از اینرو، تسریع در فرآیند خوداحیایی بوم‌سازگان‌های نوپدید ناپایدار شرایط دستیابی به اهداف توسعه پایدار را فراهم خواهد کرد. لذا پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی ایجاد پوسته‌های زیستی در بوم‌سازگان نوپدید و حساس به فرسایش با و...
شناسایی و محاسبه مساحت مناطق سیل‌زده یک گام مهم برای مدیریت بعد از وقوع سیل است. سیل در ماه april سال 2019 در استان خوزستان رخ داد. هدف این پژوهش محاسبه مساحت مناطق سیل‌زده در استان خوزستان با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای سنتینل ۱ و ۳ در سامانه گوگل ارث انجین است. استخراج مناطق سيل زده در كمترين زمان ممكن جهت مديريت اين مناطق امري بسيار مهم مي‌باشد که با استفاده از سامانه گوگل و...
این تحقیق با هدف تعیین عوامل موثر بر سیل خیزی حوضه با استفاده از تحلیل عاملی و تعیین واحدهای هیدرولوژیک همگن در حوزه آبخیز هنزا شهرستان رابر انجام شد. پس از استخراج 33 عامل محیطی در مقیاس زیرحوضه های هیدرولوژیک از تحلیل عاملی و روش آنالیز مولفه های اصلی به عنوان یک روش چند متغیره با قابلیت بالا جهت تعیین عوامل موثر کمک گرفته شد. بسته به فاصله متغیرها از محورها، میزان بار عاملی و...
در این تحقیق، به‌منظور بهینه‌یابی ابعاد زهکش‌ها در سدهاي خاکی با هسته رسی، نتایج نرم افزار Geo Studio حاصل از مدلسازی سد خاکی درودزن با ارتفاع 85 متر مورد بررسی قرار گرفته است. طول زهکش مایل، عرض قاعده هسته و ارتفاع سد خاکی سه متغیر اصلی در مدلسازي‌ها درنظر گرفته شده‌اند. پس از محاسبه ضرایب اطمینان مرتبت با پایداري شیروانی پایین‌دست در نرم‌افزار SEEP/W، با کدنویسی و استفاده از و...
تلفات خاک باعث پر شدن کانال های آبراهه ای و مخازن سدها شده، زیان های فراوانی را ایجاد می کند و میزان تولید در واحد سطح را به طرز چشمگیری پایین می آورد. در این پژوهش جهت ارزیابی اثرات عملیات حفاظتی و تاثیری که بر روی تغییر کلاس رسوبدهی زیر حوضه های حوزه آبخیز دره مرید دارد از محاسبه مجدد بعضی از پارامترهای مدل MPSIAC مانند:عامل رواناب سطحی ، عامل پوشش زمین، عامل کاربری اراضی، عا و...
فرسایش خاک از جمله مخاطراتي است که امروزه بخش اعظمي از مناطق مختلف جهان تحت تاثير آن واقع بوده و پیامدهای ناشی از آن از مهمترین مشکلات زیست محیطی به شمار می‌آيد. از جمله مناطقي که امروزه بطور آگاهانه و غيرآگاهانه در معرض تخريب قرار دارند، عرصه هاي جنگلي مي باشند که اين تخريب به دلايل مختلف من جمله با اهداف برداشت چوب بصورت غير اصولي(قاچاق) و اصولي (از طريق جاده سازي و ....) ص و...
آگاهی از میزان فرسایش و تولید رسوب، امکان شناسایی حوزه‌هاي بحرانی و اجراي طرحهاي آبخیزداري را فراهم مینماید. همچنین بررسی مقاومت واحدهاي سنگی نسبت به فرسایش و نقش خصوصیات خاکی و تراکم زهکشی در مطالعات فرسایش و رسوب از اهمیت زیادي برخوردار است. لذا در پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر رسوب‌زایی سازندهای زمین‌شناسی، فاکتور فرسایش‌پذیری خاک، تراکم زهکشی آبراهه و برخی ا و...
یکی از راه‌های مبارزه مستقیم با فرسایش، احداث بندهای اصلاحی است. موفقیت پروژه های آبخیزداری تا اندازه زیادی به تعیین مناسب محل آن بستگی دارد. در این مقاله با توجه به منابع موجود در اداره کل منابع طبیعی مازندران- نوشهر در ارتباط با حوزه آبخیز C3 رودخانه چالوس و بازدیدهای میدانی به تهیه نقشه جانمایی بندهای پیشنهادی و اجرایی پرداخته و سپس فاصله آنها از هم مورد بررسی قرار گرفته است و...
آلودگی آب عبارت است، از افزایش مقدار هر ماده اعم از شیمیایی، فیزیکی یا بیولوژیکی که موجب تغییر خواص و نقش اساسی آن در مصارف ویژه ی آن شود. تقریباً هر عملی که باعث تغییرات شیمیایی یا هدر رفتن آب باشد، ممکن است بر روی محیط زیست تاثیر بگذارد. مهـمتـرین آلـوده کننـده هـاي ایـن منابع، آلاینده هاي صنعتی، آلاینده های شیمیائی و هیدروکربنی، دترجنتها (گندزداها)، آفتکش ها، مواد رادیواکتیو و...
زمان تمرکز پارامتری مهم در برآورد سیلاب جهت طراحی انواع سازه های آبخیزداری است. لذا انتخاب روش صحیح برآورد زمان تمرکز از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف از این تحقیق بررسی روش NRCS به عنوان روشی متشکل از سه بخش متفاوت از لحاظ هیدرولیکی در برآورد زمان تمرکز و مقایسه آن با چند روش تجربی شناخته شده دیگر می‌باشد. است. بر خلاف بسیاری از روش های تجربی دیگر که تنها متشکل از رابطه می‌باشن و...
ناپایداری دامنه‌های طبیعی یکی از پدیده‌های ژئومورفولوژیکی و زمین‌شناسی است که در تغییر شکل سطح زمین نقش مؤثری دارد. وقوع پدیده زمین‌لغزش موجب تخریب پوشش گیاهی، باغات، اراضی زراعی و حتی تلفات انسانی می‌گردد. ارائه راهکارهای مفید برای پیشگیری و کاهش خسارت‌های ناشی از زمین‌لغزش امری اجتناب‌ناپذیر است. بر همین اساس مطالعه حاضر با هدف ارزیابی خطر زمین‌لغزش در دامنه‌های رشته‌کوه‌های و...
ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺧﺎك ﺗﻬﺪﯾﺪي ﺟﺪي ﺑﺮاي ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ، ﺳﻼﻣﺖ ورﻓﺎه اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﺑﻮده وﭘﺲاز رﺷﺪ ﺟﻤﻌﯿﺖ دومین ﭼﺎﻟﺶ ﻣﻬﻢ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ درﺟﻬﺎن اﺳﺖ. سالانه حدود دو میلیارد تن از خاک حاصلخیز ایران دچار فرسایش می شود؛ لذا بررسی موضوع فرسایش ضرورت می یابد. هدف این تحقیق تخمین نرخ فرسایش پارک جنگلی فندقلو ارسباران به روش MPSIAC می‌باشد تا از این رویکرد بتوان به راهکارهای مناسب مدیریتی در پارک جنگلی رسید. پارک جن و...
اندازه گیری میزان رواناب و بررسی روش کنترل رواناب به عنوان یکی از بحث های مهم در سراسر جهان مطرح است. از این رو استفاده از افزودنی های خاک برای مهار رواناب امری ضروری است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر تیمار حفاظتی نانوکود با مقدار شش گرم بر مترمربع و شدت های بارندگی 50 و 90 میلی متر بر ساعت بر تغییرات زمان شروع و حجم رواناب در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. آزمایش ها در کرت هایی و...
از دیرباز استفاده مجدد از فاضلاب و پساب در صنعت کشاورزی مطرح بوده است. در این بین عواملی مانند افزایش جمعیت، مهاجرت از روستاها به شهرها، بهبود استانداردهای زندگی و گسترش و پیشرفت صنعت سبب گردیده تا حجم فاضلاب تولید شده زیاد شود به نحوی که محیط توان پالایش آن را نداشته باشد. از طرفی در استفاده از فاضلاب در بخش کشاورزی باید به مسائلی از جمله تولید مواد غذایی، کیفیت و تصفیه آب، هی و...
آتش یکی از رخ‌دادهای مهم و رایج در بوم‌سازگان‌های جنگلی و مرتعی است که تأثیرات بسیار پیچیده‌ای روی خصوصیات خاک از جمله فرسایش خاک دارد. آتشسوزیهای شدید با ایجاد ترکیبات آلی باعث خاصیت آبگریزی در خاک و منجر به کاهش نفوذپذیری آب و تغییر میزان فرسایش خاک میشود. فرسایش پاشمانی به‌عنوان اولین مرحله از فرآیند فرسایش آبی، تأثیرپذیری مستقیمی از محتوای ماده آلی و پایداری خاک‌دانه و و...
در شرق ایران در استان سیستان و بلوچستان فرسایش بادی به میزان بالایی وجود دارد و علت آن بادهای ۱۲۰ روزه ایی است که در تابستان از ماه های خرداد تا شهریور شروع به وزش می کنند. این بادها شن زارهای فعال و نیمه-فعال را با خود به مناطق مسکونی، کشاورزی، نهرها، کانال های آبیاری و ... می برند و باعث ایجاد مشکلات تنفسی و چشمی، کاهش دید و افزایش تصادفات جاده ای، تعطیلی مدارس و پروازهای هوا و...